ΑΜΦΙΦΑΝΕΙΣ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΙ

Χριστίνα Φουντουκίδου, Έλλη Τζιώνα

Αμφιφανείς Αστερισμοί

Χειμερινοί Αστερισμοί

Δίδυμοι

Βρίσκεται μεταξύ του αστερισμού του Ινίοχου και του αστερισμού του Λέοντα. Τα δύο πιο μεγάλα του αστέρια είναι ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης.

Μυθολογία

Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης ήταν δύο αχώριστοι φίλοι οι οποίοι έμειναν φίλοι μέχρι το θάνατο.

 

 

Ωρίωνας

Ο Ωρίωνας ή αλλιώς ο Κυνηγός, είναι ένας από τους πιο γνωστούς αστερισμούς. Βρίσκεται στον ουράνιο ισημερινό, γεγονός που τον καθιστά ορατό και αναγνωρίσιμο από όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη. Ο Ωρίωνας μεσουρανεί το χειμώνα, αλλά είναι ήδη ορατός από το φθινόπωρο νωρίς το πρωί μέχρι την άνοιξη. Κοντά του βρίσκονται οι αστερισμοί του Ταύρου, των Διδύμων, του Μικρού και Μεγάλου Κυνός κ.ά.

Μυθολογία

Ο Ωρίωνας, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν κυνηγός και σύντροφος της θεάς Άρτεμης. Ο αδελφός της Άρτεμης, Απόλλων, που ήταν δυσαρεστημένος από τη σχέση της αδερφής του με τον Ωρίωνα, ένα πρωινό, ενώ ο Ωρίωνας κολυμπούσε, την προκάλεσε αν μπορεί να πετύχει με το τόξο ένα μικρό σημαδάκι βαθιά στη θάλασσα. Η Άρτεμη έριξε και πέτυχε, αλλά το σημαδάκι που την είχε βάλει ο αδερφός της να πετύχει ήταν ο Ωρίωνας. Όταν η Άρτεμη κατάλαβε τι έκανε, έβαλε τον Ωρίωνα για πάντα στον ουρανό.

 

Ταύρος

Αστερισμός του βορείου ημισφαίριου του ουρανού, δεύτερος στο ζωδιακό κύκλο. Βρίσκεται ανάμεσα στους αστερισμούς του Κριού, του Ωρίωνα των Διδύμων, του Ηριδανού και του Ηνίοχου.

Αποτελείται από 188 ορατούς αστέρες. Στον αστερισμό του Τ. περιλαμβάνονται οι Υάδες και οι Πλειάδες. Ο λαμπρότερος αστέρας του αστερισμού είναι ο Αλντεμπαράν ή Λαμπαδίας, όπως τον αποκαλούσε ο Πτολεμαίος και είναι η ελληνική ονομασία του.

Μυθολογία

Η μυθολογική ιδέα για τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους ήταν κυρίως ο ολόλευκος ταύρος στον οποίο μεταμορφώθηκε ο Δίας για να απαγάγει την Ευρώπη.

 

 

 

Εαρινοί Αστερισμοί

Παρθένος

Είναι βόρειος αστερισμός του Ζωδιακού Κύκλου, ο μεγαλύτερος από όλους τους ζωδιακούς αστερισμούς σε έκταση, αλλά και ο μακρύτερος (καλύπτει περί τις 52 μοίρες).

Μυθολογία

Το όνομα στην αττική διάλεκτο (και ως μετάφραση) είναι Κόρη. Ο αστερισμός αναπαριστά την Περσεφόνη, την κόρη της θεάς Δήμητρας.

 

 

 

 

Λέων

Ο Βασιλίσκος, ο η του Λέοντα, κι ο γ Λέοντος, μαζί με τους πιο αμυδρούς αστέρες ζ Λέοντος (Adhafera), μ Λέοντος (Ras Elased Borealis) και ε Λέοντος (Ras Elased Australis), αποτελούν την ομάδα αστέρων γνωστή ως το «Δρεπάνι». Οι αστέρες αυτοί αναπαριστούν το κεφάλι και τη χαίτη του λέοντα. Ομάδα αστέρων που παλιότερα αναπαριστούσε τη φούντα της ουράς του λέοντα.

Μυθολογία

Ο Λέοντας κατά την μυθολογία δεν είναι άλλος από το Λιοντάρι της Νεμέας. Συνδέεται λοιπόν άμεσα με τον μεγάλο ήρωα της αρχαίας Ελλάδας τον Ηρακλή.

 

Θερινοί Αστερισμοί

Λύρα

Αν φέρουμε μια γραμμή που να ενώνει τη Μεγάλη ;Aρκτο με την Κασσιόπεια, και μια δεύτερη γραμμή κάθετη στην πρώτη που να περνά από τον Πολικό Αστέρα, βρίσκουμε ένα λαμπρό αστέρι, το Βέγα. Ο Βέγας είναι μέρος του αστερισμού της Λύρας που αποτελείται από το Βέγα και τέσσερα άλλα μικρότερα αστέρια σε σχήμα ρόμβου.

Μυθολογία

Ο αστερισμός της Λύρας συμβολίζει τη λύρα του Ορφέα.

Σκορπιός

Ο Σκορπιός παρότι βρίσκεται ολόκληρος στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα, αργά τις νύκτες της ανοίξεως και τα καλοκαιρινά βράδια.

Μυθολογία

Μυθολογικά σχετίζεται με το μύθο του Ωρίωνος. Όταν ο Ωρίων καθώς κυνηγούσε είδε την Αρτέμιδα θέλησε να συνουσιαστεί μαζί της. Εκεί παρακάλεσε τον Δία να τη βοηθήσει και εκείνος διέταξε τη Γαία να στείλει ένα Σκορπιό να σκοτώσει τον Ωρίωνα.

 

 

Ζυγός

Είναι νότιος αστερισμός, ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα και όλη σχεδόν την  Ευρώπη. Συνορεύει με τους αστερισμούς `Οφι (το τμήμα της κεφαλής), Παρθένο, `Υδρα, Λύκο, Σκορπιό, Καρκίνο και Οφιούχο.

Μυθολογία

Οι Έλληνες συνέδεαν τα άστρα του Ζυγού με αυτά που βρίσκονται στις δαγκάνες του Σκορπιού (τις λεγόμενες «χείλαι Σκορπιού») που τον ακολουθούν από την ανατολή. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Σκορπιός είναι διπλό ζώδιο κι έτσι συμπληρώνονται οι δώδεκα αστερισμοί του ζωδιακού.

 

 

 

Πήγασος

Ο αστερισμός του Πήγασου, του φτερωτού αλόγου, είναι ένα μεγάλο σχέδιο αστεριών που χαρακτηρίζονται από ένα μεγάλο τετράγωνο – τέσσερα φωτεινά  αστέρια που διαμορφώνουν το σώμα του φτερωτού αλόγου. Το φωτεινότερο αστέρι στον αστερισμό Πηγάσου, καλείται Markab, το οποίο σημαίνει «σέλα.» Είναι στη νοτιοδυτική γωνία του μεγάλου τετραγώνου.

Μυθολογία

Μυθολογικώς, ο Πήγασος ήταν ολόλευκο φτερωτό άλογο, τέκνο της Μέδουσας και του Ποσειδώνα αφού παράχθηκε από το αίμα της πρώτης κατά διαταγή του Ποσειδώνα όταν την αποκεφάλισε ο Περσέας. Το όνομα προέρχεται είτε από το Πηγαί, είτε από το επίθετο πηγός = ισχυρός.

Φθινοπωρινοί Αστερισμοί

Υδροχόος

Είναι αστερισμός του Ζωδιακού Κύκλου, κείμενος κατά το 80% και πλέον στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα τα βράδια του φθινοπώρου.

Μυθολογία

Το όνομά του σημαίνει «αυτός που χύνει το νερό» και οφείλεται στο ότι στην αρχαιότητα ο Ήλιος περνούσε από αυτόν κατά την εποχή των βροχών. Απεικονιζόταν σε όλο τον κλασικό αρχαίο κόσμο, από πανάρχαια ανάγλυφα της Μεσοποταμίας ως άνδρας ή αγόρι που χύνει νερό από μια στάμνα.

 

Κριός

Είναι βόρειος αστερισμός, αμφιφανής στην Ελλάδα, και περιλαμβάνεται στον  Ζωδιακό.

Μυθολογία

Ο Κριός ταυτιζόταν με το μυθολογικό κριάρι με το «χρυσόμαλλον δέρας», τη χρυσαφένια προβιά, που μετέφερε τα παιδιά του Αθάμαντος, τον Φρίξο και την Έλλη, στην Κολχίδα για να ξεφύγουν από την οργή της μητριάς του Φρίξου, οπότε η Έλλη έπεσε στη θάλασσα που σήμερα ονομάζεται εξ αυτού Ελλήσποντος.